Ο φασισμός σήμερα και η αναγκαία αντιφασιστική απάντηση
Φασισμός
Για να πολεμήσουμε τον φασισμό πρέπει πρώτα να τον ορίσουμε. Υπάρχει έντονη διαμάχη γύρω από το πως ορίζεται ο φασισμός. Για τον περισσότερο κόσμο, ο φασισμός δεν είναι απλώς ένα φαινόμενο του παρελθόντος, αλλά ακολουθεί ολόκληρη την τροχιά της σύγχρονης ιστορίας. Από την στιγμή της σύλληψής του έως σήμερα, ο όρος δεν έχει πάψει να είναι επίκαιρος. Ως έννοια σηματοδοτεί ένα σύνολο αντιδραστικών πραγμάτων: ιδεολογιών, κινημάτων, πρακτικών και καθεστώτων. Όλα τα παραπάνω, αν και διακριτά μεταξύ τους, έχουν ένα κοινό στοιχείο: την ακραία βία κατά των καταπιεσμένων.
Για τους κομμουνιστές, η πιο γνωστή ανάλυση του φασισμού είναι η ιστορική ανάλυση του Ντιμιτρόφ από το 1935. Η συγκεκριμένη ανάλυση επέκτεινε πάνω στον ορισμό της 13ης ολομέλειας της Κομμουνιστικής Διεθνούς, ο οποίος υιοθετήθηκε από το κομμουνιστικό κίνημα κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Αναφέρει ο Ντιμιτρόφ:
Για τον Ντιμιτρόφ, ο ερχομός του φασισμού στην εξουσία, δεν είναι απλώς η αντικατάσταση μιας αστικής κυβέρνησης από μια άλλη, αλλά η αλλαγή της μορφής διακυβέρνησης της κυριαρχίας του αστικού έθνους-κράτος, από την φαινομενικά δημοκρατική αστική δημοκρατία στην ανοιχτή τρομοκρατική δικτατορία.
Η αντίσταση στον ναζισμό, με τη τεράστια συμβολή της Σοβιετικής Ένωσης, κατάφερε να οδηγήσει στη συντριβή του. Παρ’ όλα αυτά, δεν κατάφερε να αποτρέψει τη μεγάλη Καταστροφή του Ολοκαύτωματος. Η κεντρικότητα του αντισημιτισμού ως το βασικό θεμέλιο της εξολοθρευτικής ιδεολογίας του ναζισμού απουσίαζε από τις αντιφασιστικές αναλύσεις της εποχής. Οι αντιστασιακές δυνάμεις δεν έθεσαν ως προτεραιότητα τη διάσωση του εβραϊκού πληθυσμού, αλλά τη στρατιωτική ήττα του φασιστικού Άξονα. Από την άλλη, η ναζιστική Γερμανία προτεραιοποίησε την εξολόθρευση των Εβραίων της Ευρώπης έναντι της στρατιωτικής νίκης, καταλήγοντας να σπαταλάει σημαντικούς πόρους για να μεταφέρει Εβραίους από τις πιο απομακρυσμένες περιοχές προς τα στρατόπεδα εξόντωσης2. Μετά το Ολοκαύτωμα δεν μπορούμε να μιλάμε για φασισμό χωρίς να μιλάμε για αντισημιτισμό3.
Σήμερα, ύστερα από μια περίοδο μεταπολεμικής ακμής στη Δύση, την εξέλιξη και την παρακμή δύο μεγάλων κοσμοϊστορικών σοσιαλιστικών επαναστάσεων, ο καπιταλισμός έχει μπει στην τελική του τροχιά. Τα σημερινά φασιστικά κινήματα αντιλαμβάνονται την τελική κρίση του κεφαλαίου και καθορίζουν τη δράση τους βάσει αυτής. Προσπαθούν είτε να την ανακόψουν είτε να την επιταχύνουν μέχρι τέλους είτε να αποδράσουν από αυτήν. Όσο και αν επιμένουν για το αντίθετο οι «ορθόδοξοι» αναρχικοί και σοσιαλιστές, καμία από τις πατροπαράδοτες αναλύσεις τους δεν μπορεί να εξηγήσει τα σύγχρονα φασιστικά φαινόμενα. Από τους οικοφασίστες4 που επιζητούν την απόδραση προς μια «φυσική κατάσταση καθαρής επιβίωσης» μέχρι τα think tanks της νεοαντίδρασης5 που προωθούν την εγκατάσταση νέων κοινωνικών τεχνο-φυλετικών ιεραρχιών, από τις ένοπλες «πατριωτικές ομάδες»6 στον Νότο των ΗΠΑ μέχρι τους ισλαμιστές Ταλιμπάν7, όλα τα σύγχρονα φασιστικά κινήματα πορεύονται γύρω από το τέλος της αστικής κυριαρχίας.
Εξαιτίας της σήψης του κεφαλαίου, ο αποικιακός και πατριαρχικός πυρήνας του καπιταλισμού επιστρέφει απογυμνωμένος στην επιφάνεια. Σε κάθε γωνιά του κόσμου, νέα αντιδραστικά ρατσιστικά και σκοταδιστικά πολιτικά ρεύματα εκμεταλλεύονται τις νέες ιστορικές συνθήκες και κερδίζουν έδαφος.
Σύμφωνα με τον κομμουνιστή φιλόσοφο Devin Zane Shaw, ο φασισμός σήμερα στρέφεται και ενάντια στην αστική τάξη, επιδιώκοντας την επιστροφή σε μια εποχή αποικιακής-πατριαρχικής «παλιγγενεσίας (ολοκληρωτική αναγέννησης) του Έθνους»8. Οι λευκοί φασίστες της Δύσης θέλουν να επιστρέψουν σε ένα ιδανικό μη-αστικό καταπιεστικό καθεστώς κεφαλαιακής συσσώρευσης. Στο φασιστικό φαντασιακό, αυτή η «επιστροφή» είναι συνώνυμη με την επανάληψη των διαδικασιών που οδήγησαν στην ανόρθωση του αστικού έθνους-κράτους, δηλαδή την πλήρη καθυπόταξη των γυναικών, την εξολόθρευση των «μη-θεμιτών πληθυσμών» και την αποικιακή γενοκτονία.
Σε μια κοινωνία που η οικονομική βάση σαπίζει, το αστικοδημοκρατικό εποικοδόμημα οπισθοχωρεί και δίνει την θέση του σε άλλες μορφές διακυβέρνησης. Εκεί που απουσιάζει ο προλεταριακός παράγοντας, οι προνομιούχες αντιδραστικές τάξεις είναι έτοιμες να αρπάξουν το κράτος και να το μετασχηματίσουν ανάλογα. Η σταδιακή κατάρρευση των αστικοδημοκρατικών καθεστώτων ανοίγει τον δρόμο για τον φασισμό και τον κανονικοποιεί ως μορφή διακυβέρνησης.
Σε όλες τις κοινωνίες, ο σύγχρονος φασισμός αποτελείται από εκείνες τις μερίδες της κοινωνίας που βλέπουν το συμφέρον τους στην εγκατάσταση σκληρών καταπιεστικών-εξολοθρευτικών καθεστώτων. Συγκεκριμένα, τα φασιστικά κινήματα βασίζονται στην συνεργασία συγκεκριμένων μερίδων του κεφαλαίου με τις παλιές και νέες φεουδαρχικές τάξεις και στελεχώνονται από όσους θα βρίσκονται σε προνομιακή θέση στο φασιστικό καθεστώς, δηλαδή μια μερίδα των μικροαστικών τάξεων και της εργατικής αριστοκρατίας, τον κλήρο, την αστυνομία και τον στρατό. Λόγω της διαταξικής τους φύσης, τα φασιστικά κινήματα δεν συγκροτούνται σε ταξική αλλά σε εθνική και θρησκευτική βάση. Η συμμαχία των φασιστικών κινημάτων με τις κυβερνήσεις των αστικών δημοκρατιών συμβαίνει κυρίως για τακτικούς λόγους, αυτό δεν πρέπει να παραγνωρίζεται. Ο φασισμός μακροπρόθεσμα αποσκοπεί στην ανατροπή της αστικής δημοκρατίας προς μια ακόμα πιο αντιδραστική κατεύθυνση.
Ελληνικός φασισμός
Στο Κομμουνιστικό Μανιφέστο, οι Μαρξ και Ένγκελς ορθά παρατηρούν πως τα μέλη της μικροαστικής τάξης, λόγω της συσσώρευσης κεφαλαίου προς τα πάνω, «εκσφενδονίζονται διαρκώς προς τα κάτω, προς το προλεταριάτο»9. Στην Ελλάδα, βασικό πεδίο απήχησης των φασιστικών ιδεών είναι οι ντόπιοι μικροαστοί και αστικοποιημένοι εργάτες που έχουν χάσει ή κινδυνεύουν να χάσουν τα ελληνικά τους προνόμια (πχ χαμηλά ποσοστά ανεργίας, ιδιοκτησία ακινήτων, μισθοί με υψηλή αγοραστική δύναμη, φθηνά εμπορεύματα εισαγωγής, κράτος πρόνοιας, πρόσβαση σε υποτιμημένη μεταναστευτική εργασία κ. λπ). Σήμερα, οι εξεγερμένοι μικροαστοί βλέπουν στο πρόσωπο της προλεταριοποίησής τους την ίδια τη σήψη του ελληνικού έθνους-κράτους. Ανίκανοι να καταλάβουν τα δομικά αίτια πρώτα της απόκτησης και ύστερα της αποστέρησης των προνομίων τους, οι φασίστες προσπαθούν πάση θυσία να τα ανακτήσουν. Έτσι, στοχοποιώντας πρώτα και κύρια τους πιο καταπιεσμένους πληθυσμούς, οι εξεγερμένοι μικροαστοί και αστικοποιημένοι εργάτες εντάσσονται σε ακροδεξιά κινήματα και σχηματίζουν τάγματα εφόδου.
Η ιδέα της «επιστροφής στην ελληνικότητα», δηλαδή η ελληνική εκδοχή της φασιστικής «παλιγγενεσίας», χαρακτηρίζει ολόκληρη την ακροδεξιά ιδεολογία. Αυτή η «επιστροφή» δεν είναι παρά επιστροφή στις διαδικασίες μέσα από τις οποίες αναδύθηκε το ελληνικό κράτος δύο αιώνες πριν, δηλαδή πατριαρχική βαρβαρότητα και εθνοκάθαρση της ελληνικής επικράτειας από «αλλοεθνή» στοιχεία.
Η μαζική εισροή μεταναστ(ρ)ιών τις δεκαετίες ’90 και ’00 ως υποτιμημένη εργασία έδωσε την ευκαιρία σε πολλούς έλληνες (πρώην) εργάτες να αποκτήσουν ένα μικρό κεφάλαιο και να μετατραπούν σε μικροεπιχειρηματίες. Για την συντριπτική πλειοψηφία των ελλήνων που αναζητούσαν έναν τρόπο να ξεφύγουν από την μισθωτή εργασία, αυτή η νεοφιλελεύθερη υπόσχεση ταξικής ανέλιξης φάνηκε να είναι πολύ πιο δελεαστική από τον προλεταριακό διεθνισμό. Στα πλοία, στα χωράφια, στα ξενοδοχεία και στα ενοικιαζόμενα δωμάτια, στα συνεργεία, στις οικοδομές και στις μεγάλες εγκαταστάσεις, ο ελληνικός ρατσισμός αποτέλεσε αντανάκλαση πραγματικών υλικών προνομίων των ντόπιων και κατά συνέπεια μηχανισμό για την καταστολή του υποαμοιβόμενου μεταναστευτικού προλεταριάτου.
Κάποια χρόνια μετά, αποδείχθηκε πως το «ελληνικό όνειρο» ήταν μια ακόμα φούσκα. Με το βάθεμα της κρίσης, το αστικό πολιτικό σύστημα δεν κατάφερε να εκπληρώσει την υπόσχεσή του και να επεκτείνει τα προνόμια των ελλήνων. Πολλοί άνετοι μετατράπηκαν σε εξαθλιωμένους και οι μετανάστες σε «απειλή» για τον «ελληνικό τρόπο ζωής». Το ρατσιστικό υπόβαθρο της ελληνικής κοινωνίας ανήλθε στην επιφάνεια και ο φασισμός πέρασε από το περιθώριο στο προσκήνιο, βρίσκοντας πεδίο παρέμβασης πρώτα και κύρια στην μικροαστική τάξη και την εργατική αριστοκρατία.
Ελληνικός φασισμός και ιμπεριαλισμός
Από τη νίκη τους στον Εμφύλιο το 1949 και ύστερα, οι έλληνες αστοί άρχισαν να συνειδητοποιούν όλο και περισσότερο τον παλιό ρόλο της Ελλάδας ως έφεδρος αποικιοκράτης, αυτή τη φορά στο πλάι των ΗΠΑ. Μεταπολεμικά, μαζί με τον οικονομικό εκσυγχρονισμό που παρείχε το Σχέδιο Μάρσαλ, στη χώρα ακολούθησαν μια σειρά από νέες επενδυτικές ευκαιρίες για το ελληνικό κεφάλαιο. Η ναυτιλία αποτελεί ιστορικά τον βασικό οικονομικό πυλώνα του ελληνικού έθνους-κράτους. Χάριν της απόκτησης 100 Λίμπερτυς από τις ΗΠΑ, το ελληνικό εφοπλιστικό κεφάλαιο αναπτύχθηκε με τρόπο ώστε να αναδειχθεί στο ισχυρότερο της Μεσογείου και από τα μεγαλύτερα παγκοσμίως. Οι έλληνες εφοπλιστές ήταν αυτοί που έκαναν τις «βρώμικες δουλειές» της αποικιοκρατίας, μεταφέροντας στα πλοία τους τον κλεμμένο παραγόμενο πλούτο από τον τρίτο κόσμο προς την Ευρώπη10. Έτσι, το ελληνικό εφοπλιστικό κεφάλαιο κατάφερε να αναδειχθεί σε ισχυρό οικονομικό δρώντα και να υποσκελίσει αντίστοιχους στόλους ισχυρότερων χωρών.
Όσον αφορά τον γεωστρατηγικό της ρόλο, η ένταξη της Ελλάδας στο ΝΑΤΟ φάνηκε ιδιαίτερα προωθητική για να μπορέσει ο καπιταλισμός της να ανοίξει τα φτερά του και εκτός συνόρων. Από την Κορέα της δεκαετίας του ’50 μέχρι το Αφγανιστάν του 2021, η Ελλάδα βρέθηκε πιστά στο πλάι των ΗΠΑ στις κάθε είδους ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις. Σήμερα, οι ελληνικές στρατιωτικές δυνάμεις βρίσκονται μαζί με τους γάλλους ιμπεριαλιστές στο Μάλι, συνοδεύοντάς τους σε εναέριους βομβαρδισμούς κατά αμάχων «τρομοκρατών»11. Παρά τις διαψεύσεις των στρατιωτικών επιτελείων του ελληνικού κράτους, η Ελλάδα ήταν πάντα εκεί κατά το μοίρασμα της λείας. Από την Αφρική μέχρι την Κεντρική Ασία, ελληνικά μονοπώλια έχουν στήσει τις δικές τους μικρές ζώνες αποικιακής εκμετάλλευσης, πλάι σε εκείνες των «μεγάλων παιχτών»12. Ακόμα, η Συμφωνία των Πρεσπών αναβάθμισε την Ελλάδα σε ηγέτιδα δύναμη στα Βαλκάνια, επίτευγμα το οποίο χαρακτηρίστηκε ως «πατριωτικό» από την τότε κυβερνώσα αριστερο-ακροδεξιά παράταξη13. Η συμμετοχή της Ελλάδας στον πόλεμο στην Ουκρανία ανοίγει ένα νέο πεδίο διεκδίκησης για το ελληνικό κεφάλαιο. Με την βοήθεια του ΝΑΤΟ και των αμερικάνων, το αχόρταγο ελληνικό κεφάλαιο επεκτείνεται προς όλες τις κατευθύνσεις.
Πέρα από την εθνικιστική στρατηγική συμμαχία Ελλάδας-Δύσης, δεν μπορούμε να αγνοήσουμε εκείνη την μερίδα της ελληνικής ακροδεξιάς που στρέφεται ενάντια στην ΕΕ και στο ΝΑΤΟ. Αυτή η μερίδα, ενώ λειτουργεί σχετικά αυτόνομα, συχνά εργαλειοποιείται από το ελληνικό έθνος-κράτος για την επίτευξη των δικών του σκοπών.
Λόγω του κατακερματισμού του Δυτικού στρατοπέδου, της όξυνσης των αντιθέσεων μεταξύ των χωρών της Δύσης και την σταδιακή κατάρρευση του ευρωπαϊκού ιμπεριαλιστικού οικοδομήματος, ο ευρωσκεπτικιστικός λόγος έχει αποκτήσει μια ανανεωμένη απήχηση στους έλληνες. Βασικό διαπραγματευτικό χαρτί του ελληνικού εθνικισμού με τους ιμπεριαλιστές είναι οι μετανάστ(ρι)ες. Για να μπορέσει ο ελληνικός-ευρωπαϊκός αντιμεταναστευτικός πόλεμος να αποκτήσει νομιμοποιητική βάση εγχώρια, η ελληνική αστική τάξη αυτοπαρουσιάζεται ως «θύμα» μιας συνθήκης την οποία «δεν μπορεί να αντέξει». Αυτό έρχεται και δένει με τον ρατσιστικό λόγο της ελληνικής ακροδεξιάς, η οποία τρομοκρατεί τους έλληνες μικροαστούς και προνομιούχους εργάτες πως οι μετανάστριες θα «υποβαθμίσουν» τον «ελληνικό τρόπο ζωής».
Ακόμα, ο αντι-αμερικανισμός των πιο «ριζοσπαστικών» κομματιών της ελληνικής ακροδεξιάς συνοδεύει αρμονικά (για την ώρα) τα άπληστα αιτήματα της ελληνικής αστικής τάξης που διεκδικεί μεγαλύτερο κομμάτι από την λεία των ιμπεριαλιστικών εξορμήσεων στις οποίες εμπλέκεται. Ο αντιδυτικισμός της ελληνικής ακροδεξιάς αποτελεί αντιδιεθνιστικό-αντιδραστικό μοχλό πίεσης προς μια κατεύθυνση ταχύτερης εξόντωσης των καταπιεσμένων. Παρά τις όποιες διαφωνίες της ελληνικής αντίδρασης με τους ευρωπαίους και αμερικάνους ιμπεριαλιστές, όλοι τους συνεργάζονται στον ιμπεριαλιστικό πόλεμο κατά του παγκόσμιου προλεταριάτου, είτε αυτός διεξάγεται εντός είτε εκτός των ελληνικών συνόρων.
Για έναν διαθεματικό μαχητικό αντιφασισμό
Σε αντίθεση με τις δύο κυρίαρχες αφηγήσεις, το αντιφασιστικό κίνημα δεν είναι ούτε αυτή η καρικατούρα ιδεοληπτικής βίας που προβάλλεται από τα αστικά ΜΜΕ ούτε απλώς ένα «πλατύ δημοκρατικό μέτωπο» ενότητας κρατικών και μη-κρατικών «δημοκρατικών δυνάμεων» όπως ύπουλα προβάλλεται από την σοσιαλδημοκρατία. Στην πραγματικότητα, ο αντιφασισμός αποτελεί ένα πολύμορφο κοινωνικό κίνημα με βαθιές ιστορικές ρίζες και λειτουργεί κατά κύριο λόγο εκτός του αστικού κράτους και των θεσμών του.
Ο σκοπός του αντιφασισμού είναι η καταπολέμηση του φασισμού. Για να μπορέσουμε να απαντήσουμε αποτελεσματικά στον σύγχρονο φασισμό, χρειάζεται να συλλάβουμε το αντιφασιστικό κίνημα με ανανεωμένους όρους.
Ακόμα και σήμερα, το αντιφασιστικό κίνημα είναι εγκλωβισμένο μέσα στις ίδιες του τις αντιφάσεις. Το μαχητικό αντιφασιστικό κίνημα, αν και διατηρεί μία σχετικά μαζική παρουσία στο δρόμο, στις πιο προωθημένες του φάσεις καταλήγει να διχάζεται μεταξύ δύο αλληλοσυμπληρούμενων τακτικών: φετιχοποίηση του ξύλου με ταυτόχρονη υποβάθμιση των υπολοίπων μορφών πάλης από την μία και ρεφορμιστικού κρετινισμού απ’ την άλλη. Και οι δύο πλευρές υποβαθμίζουν τα αίτια τα οποία οδηγούν στην ανάδειξη του φασιστικού φαινομένου με αποτέλεσμα να συμβάλλουν στην απομάκρυνση του αντιφασιστικού κινήματος από τις καταπιεσμένες κοινωνικές ομάδες.
Εντός του ελληνικού αντιφασιστικού κινήματος υπάρχει πολύ έντονη ματσίλα. Οι αντιφασιστικές οργανώσεις και τα μέλη τους αναπαράγουν κάποια από τα χειρότερα χαρακτηριστικά του πατριαρχικού δόγματος «άντρες-μπροστάρηδες». Εντός των αντιφασιστικών μετώπων, πολύ συχνά έρχονται στην επιφάνεια ματσό ανταγωνιστικές νοοτροπίες καθώς και χουλιγκανικές λογικές «ένας-προς-έναν» όταν πρόκειται για αντιπαράθεση με φασίστες. Τα ίδια μέλη αντιφασιστικών μετώπων και οργανώσεων θα απορρίψουν συζητήσεις για την πατριαρχία ως αχρείαστες και διχαστικές, αδιαφορώντας για το αν οι ίδιοι αναπαράγουν τον σεξισμό μέσω της συμπεριφοράς τους.14
Την ίδια ώρα, πολλοί αυτο-αποκαλούμενοι αντιφασίστες αδιαφορούν πλήρως για τη πολύπλευρη δομική βία που δέχονται οι μεταναστευτικές και Ρομά κοινότητες καθημερινά. Αντιφασισμός χωρίς διεθνισμό, χωρίς να αμφισβητεί την ηγεμονία των θεσμών του έθνους-κράτους, χωρίς να στρέφεται ενάντια στο «εθνικό συμφέρον» του κυρίαρχου έθνους δεν υφίσταται.
Ένα αποτελεσματικό αντιφασιστικό κίνημα είναι εκείνο που εμπιστεύεται τις δυνάμεις του και δεν αναθέτει την αντιφασιστική πάλη στους αστικούς θεσμούς, αποτρέπει καταπιεστικές πατριαρχικές-ρατσιστικές συμπεριφορές εντός του, εστιάζει στις ανάγκες των πιο καταπιεσμένων, είναι πολύμορφο στις τακτικές που επιστρατεύει, οικοδομεί κοινότητες αλληλεγγύης και αυτοάμυνας και θέτει ως στρατηγικό στόχο την ανατροπή των συνθηκών που γεννούν τον φασισμό: τον καπιταλισμό, το αποικιακό σύστημα, την πατριαρχία. Η συγκρότηση αντιφασιστικών πυρήνων και δομών αλληλεγγύης και κοινοτικής αυτοάμυνας, όχι μόνο θα διασφαλίσει την επιβίωση των καταπιεσμένων απέναντι στις υπάρχουσες αντιδραστικές συνθήκες, αλλά θα ενισχύσει και τον συνολικότερο αγώνα για την ανατροπή όλων των συστημάτων καταπίεσης.
Παραπομπές:
1. Εισήγηση του Γκιόργκι Ντιμιτρόφ στο 7ο Συνέδριο της Κομμουνιστικής Διεθνούς (ελλ. μετ. εκδόσεις Αρίων, 1973)
https://www.marxists.org/reference/archive/dimitrov/works/1935/08_02.htm
2. Moishe Postone, Οι Ιστορικοί και το Ολοκαύτωμα, εκδόσεις Ισνάφι, 2006
«Στην πραγματικότητα, οι Εβραίοι δε δολοφονήθηκαν για κάποιο «εξωγενή» σκοπό. Η εξολόθρευση τους όχι μόνο είχε κριθεί να είναι ολικού χαρακτήρα, αλλά αποτελούσε και αυτοσκοπό —εξολόθρευση για χάρη της εξολόθρευσης— ένας σκοπός που απαιτούσε την απόλυτη προτεραιότητα. Οι φονξιοναλιστικές ερμηνείες του Ολοκαυτώματος, οι θεωρήσεις που γυρεύουν να το συλλάβουν με τους όρους της εργαλειακής ορθολογικότητας και των συμβατικών θεωριών του «αποδιοπομπαίου τράγου» δεν μπορούν να εξηγήσουν γιατί, στα τελευταία δύο χρόνια του πολέμου, καθώς οι γερμανικές δυνάμεις κατατροπώνονταν από τον Κόκκινο Στρατό, ο εξοπλισμός και το προσωπικό τους στρέφονταν σε άλλες διαδρομές από τους πιθανούς στρατιωτικούς στόχους, έτσι ώστε να μεταφέρουν Εβραίους στους θαλάμους αερίων από μέρη τόσο μακρινά όσο το νησί της Ρόδου.» [17]
3. Συμπεράσματα από το πρώτο μέρος του βιβλίου της ιστορικού Ρίκα Μπενβενίστε, Αυτοί που Επέζησαν, εκδόσεις Πόλις, 2014
4. Ευάγγελος Δ. Πρωτοπαπαδάκης, Οικοφασισμός: Η Περίπτωση του Kaarlo Pentti Linkola, 2η Διεθνής Ημερίδα Περιβαλλοντικής Ηθικής, 2010
«Ο οικοφασισμός δεν είναι φασίζουσα οικολογία, αλλά ούτε και φασισμός με οικολογικές ανησυχίες. Είναι αυτόνομο ιδεολογικό μόρφωμα, και παράλληλα ενεργός τάση της σύγχρονης περιβαλλοντικής ηθικής, η οποία χαρακτηρίζεται από ιδιαίτερη δυναμική. Χρησιμοποιεί την ιδεολογική ραχοκοκαλιά του φασισμού και το οπλοστάσιο του ηθικού ολισμού για να υποστηρίξει μια αυτόνομη ιδεολογική κατασκευή.» [75-76]
Σύμφωνα με τους οικοφασίστες:
«Ο υπερπληθυσμός του είδους μας αποτελεί απότοκο της τεχνολογικής προόδου. Τα περισσότερα ζωικά και φυτικά είδη διαθέτουν αυτορρυθμιζόμενα συστήματα ελέγχου των γεννήσεων, τα οποία τα προστατεύουν από την υπερβολική αύξηση του αριθμού τους, αύξηση που θα έβλαπτε το είδος τους, αλλά και το περιβάλλον. Ο κύριος τρόπος αυτορρύθμισης, η δικλείδα ασφαλείας που η φύση έχει προβλέψει, είναι οι ασθένειες, οι οποίες περιοδικά μειώνουν τον αριθμό των ατόμων του είδους. Ο άνθρωπος, ωστόσο, έχει κατορθώσει να παρακάμπτει την ανωτέρω δικλείδα ασφαλείας, κάτι που προκάλεσε την αφύσικη αύξηση του πληθυσμού του και, συνακόλουθα, δραματικές συνέπειες για το περιβάλλον. Οτιδήποτε θα μπορούσε να επιφέρει την σημαντική μείωση του ανθρώπινου πληθυσμού χαιρετίζεται από τον Linkola με ανυπόκριτο και ανεπιφύλακτο ενθουσιασμό. Ακόμη και οι πόλεμοι, οι γενοκτονίες, οι θανατηφόρες ασθένειες, αρκεί να είναι ευρέος βεληνεκούς και μεγάλης αποτελεσματικότητας. Η ατομική ανθρώπινη ζωή δεν έχει καμία αξία μπροστά στην επιβίωση του είδους, και η επιβίωση του είδους, με τη σειρά της, χάνει την όποια ηθική αξία της όταν απειλείται η ζωή γενικώς. Το μέρος οφείλει να υποτάσσεται στο όλον, το είδος Homo sapiens οφείλει σεμνά να θυσιαστεί, εάν η διατήρησή του απειλεί την ζωή επί του πλανήτη. Αναρωτιέται: «Τι οφείλει να πράξει κάποιος, όταν ένα σκάφος με εκατό επιβάτες βυθίζεται, και υπάρχει μόνο μια σωσίβια λέμβος που χωρά δέκα άτομα;». Η απάντηση είναι για τον Linkola προφανής: «Όταν η λέμβος γεμίσει, εκείνος που δεν σέβεται την ζωή θα προσπαθήσει να επιβιβάσει όσους περισσότερους ναυαγούς μπορεί, ώστε αυτή να βυθισθεί. Εκείνος που αγαπά την ζωή, όμως, θα πάρει το τσεκούρι της λέμβου και θα κόψει τα χέρια όσων έχουν γαντζωθεί σε αυτήν». Το τσεκούρι της ιστορίας, εν προκειμένω, είναι για τον Linkola οι πόλεμοι και οι γενοκτονίες, γεγονότα στα οποία διακρίνει την διαφανή αλλά πασίδηλη κοσμική πρόνοια. Απηχώντας τις ιδέες του Malthus, ρωτά: «Σε ποιόν λείπουν όλοι όσοι σκοτώθηκαν ή πέθαναν κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο; Σε ποιόν λείπουν τα είκοσι εκατομμύρια που εκτελέσθηκαν από τον Στάλιν; Σε ποιόν λείπουν τα έξι εκατομμύρια Εβραίων της Τελικής Λύσης, που πέθαναν στα στρατόπεδα εργασίας»; Ο πόλεμος μεταξύ των ανθρώπων δεν είναι συμφορά, αλλά ευλογία για την οικόσφαιρα, αρκεί να είναι αποτελεσματικός: «θα ήταν μια λάμψη ελπίδας εάν ο πόλεμος μπορούσε να διεξάγεται κατά τέτοιον τρόπο, ώστε να στοχεύει στο πραγματικό αναπαραγωγικό δυναμικό ενός πληθυσμού: στις νέες γυναίκες και στα παιδιά, τα μισά από τα οποία είναι κορίτσια. Έως ότου συμβεί κάτι τέτοιο, ο πόλεμος δεν θα είναι παρά χάσιμο χρόνου».» [84-85]
5. Ως νεοαντιδραστικοί (nRX) αυτοαποκαλούνται οι ακόλουθοι της θεωρίας του Nick Land περί “επιτάχυνσης” των αντιθέσεων του καπιταλισμού μέχρι το σημείο υπέρβασής του προς μία ακόμα πιο αντιδραστική κατάσταση. Αντλώντας (επιλεκτικά) από την Καθολική θρησκευτική παράδοση, οι νεοαντιδραστικοί αντιλαμβάνονται την κοινωνική πρόοδο ως εμπόδιο στην πλήρη ανάπτυξη της τεχνολογίας. Παντρεύοντας βιολογικό και τεχνολογικό ντετερμινισμό, οι νεοαντιδραστικοί έχουν κατασκευάσει μια ψευτο-επιστημονική θεωρία στην οποία η τεχνητή νοημοσύνη αποτελεί ξεχωριστό δαρβινικό είδος το οποίο, μάλιστα, “υπερέχει” του ανθρώπου. Για τους νεοαντιδραστικούς, το μέλλον καθορίζει το παρόν, πράγμα που σημαίνει πως η επικράτηση της τεχνητής νοημοσύνης επί της οργανικής είναι νομοτέλεια. Μέσα σε όλη αυτή την τεχνο-μυστικιστική θεολογία τους, οι νεοαντιδραστικοί υπερασπίζονται μια θεωρία την οποία ονομάζουν Σκοτεινό Διαφωτισμό, δηλαδή μια αντιστροφή των θετικών πραγμάτων που έδωσε ο Διαφωτισμός, τα οποία βλέπουν ως αντιπαραθετικά στην ολική επικράτηση του Κεφαλαίου. Έτσι, ως κήρυκες του αναμυθοποιημένου Θεού της τεχνητής νοημοσύνης, έχουν εξαπολύσει μια εκστρατεία ενάντια στα “αγκάθια” του ανθρωπισμού, της ισονομίας, της αστικής δημοκρατίας και του δικαίου. Με λίγα λόγια, επιδιώκουν την επιστροφή σε μια προ-καπιταλιστική “χομπσιανή” τάξη, στην οποία θα υπάρχει πόλεμος όλων-εναντίων-όλων για την επικράτηση του ισχυρότερου. Στη νεοαντιδραστική εκδοχή της ιστορίας του μέλλοντος, η ολοκληρωτική καταπίεση αποτελεί τον απόλυτο ορίζοντα του ανθρώπινου είδους (μέχρι αφανισμού του) και η ιδέα της κοινωνικής απελευθέρωσης επικίνδυνη αυταπάτη.
6. Σύμφωνα με τον γεωγράφο Philip Neel: «το Πατριωτικό Κίνημα οραματίζεται την επιστροφή στην “πραγματική οικονομία” μέσω της αναβίωσης των εξορυκτικών βιομηχανιών σε όλη την αμερικανική Δύση, συνοδευόμενη από την ακραία τοπικοποίηση της πολιτικής εξουσίας, τα τείχη, τον διωγμό των ξένων και την ανοικοδόμηση της εγχώριας οικονομίας.» (Hinterland: America’s New Landscape of Class and Conflict, Reaktion Books, 2018, pg. 46)
https://press.uchicago.edu/ucp/books/book/distributed/H/bo28433484.html
Spencer Sunshine, Trump’s “Second Amendment People”?: The U.S. Patriot Movement Today, Political Research and Associates
https://politicalresearch.org/2016/10/31/trumps-second-amendment-people-the-u-s-patriot-movement-today
Inside America's Largest Right Wing Militia, Vice Media
https://www.youtube.com/watch?v=j7rJstUseKg
7. Οι ισλαμοφασίστες Ταλιμπάν ισχυρίζονται πως η ιδεολογία τους αποτελεί την αυθεντική θεολογική «συνέχεια» των πρώτων ακόλουθων Του Προφήτη Μωάμεθ. Στα τέλη του Σοβιετικού-Αφγανικού πολέμου, πολλοί ισλαμιστές, απόστρατοι των Μουτζαχεντίν βρέθηκαν πίσω στο Πακιστάν, εκεί οπού είχαν εκπαιδευτεί εξ αρχής. Οι Ταλιμπάν ιδρύθηκαν στο Αφγανιστάν από τέσσερις πρώην διοικητές των Μουτζαχεντίν (συμπεριλαμβανομένου του σημερινού πρωθυπουργού του Αφγανιστάν Abdul Ghani Baradar), αλλά συγκροτήθηκαν ως πολιτική δύναμη στους καταυλισμούς προσφύγων στο Πακιστάν. Οι τότε νεαροί Ταλιμπάν μαχητές εκπαιδευτήκαν κυρίως σε χρηματοδοτούμενα από την Σαουδική Αραβία ιεροσπουδαστήρια [madrassas] από ισλαμιστές διδασκάλους. Σε εκείνα τα σχολεία, ο θρησκευτικός μισογυνισμός μαζί με τον παραδοσιακό Παστούν εθνικισμό μετασχηματίστηκαν στην ακραία δολοφονική μισογυνική και αντι-Χαζάρα ιδεολογία των Ταλιμπάν.
8. Devin Zane Shaw, Philosophy of Antifascism: Punching Nazis and Fighting White Supremacy, Rowman & Littlefield, 2020, pg. 14
9. Μαρξ-Ένγκελς, Μανιφέστο του Κομμουνιστικού Κόμματος, εκδόσεις Σύγρονη Εποχή, 1984, σ. 52
10. Σταύρος Δ. Μαυρουδέας, Εφοπλιστικό κεφάλαιο: στυγνός εκμεταλλευτής της χώρας και των εργαζομένων, Ημερίδα ΠΕΝΕΝ, 2017
https://www.researchgate.net/publication/315759850_Elleniko_ephoplistiko_kephalaio
11. “Ο ελληνικός στρατός στην Αφρική: μερικά στιγμιότυπα των τελευταίων χρόνων”
https://antiwarproject.blogspot.com/2023/08/blog-post.html
12. Ενδεικτικά: “Mytilineos: Φωτοβολταϊκά σε Ουζμπεκιστάν, Χιλή”
https://www.kathimerini.gr/economy/562065460/mytilineos-fotovoltaika-se-oyzmpekistan-chili/
13. «Πλέον, μετά από 9 χρόνια κρίσης και πίεσης του ελληνικού καπιταλισμού, δημιουργείται ξανά ένα εύφορο πεδίο για την επιθετική επανεξόρμησή του στα Βαλκάνια, όπως έγινε φανερό από τις εισηγήσεις των Γραφείων Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων (ΟΕΥ) των ελληνικών πρεσβειών στη Ρουμανία, τη Βουλγαρία, τη Σερβία, την Αλβανία, τη Βοσνία – Ερζεγοβίνη και τη Β. Μακεδονία, σε εκδήλωση του Enterprise Greece, του ΕΒΕΘ και υπουργείου Εξωτερικών (Θεσ/νίκη, 4/02/2019). Όπως χαρακτηριστικά ανέφεραν οι οικονομικές υπηρεσίες των πρεσβειών: «στις περισσότερες αγορές των Βαλκανικών χωρών υπάρχει πρόσφορο έδαφος για την υλοποίηση επενδύσεων, αλλά και την εξέταση νέων συνεργασιών».» (στοιχεία από: Ταξική Αντεπίθεση, Καπιταλιστική κρίση και πόλεμος: Η Ελλάδα ως προκεχωρημένο φυλάκιο του ΝΑΤΟ, 2019)
https://www.athens.indymedia.org/media/upload/2019/05/30/mpro-nato_1.pdf
14. Σε αυτό το κείμενο δεν γίνεται να εξαντληθεί πλήρως η συγκεκριμένη θεματική, αλλά πρέπει να γίνεται ξεκάθαρο πως η φασιστική βία εμπεριέχει και τον μισογυνισμό. Ο μισογυνισμός αποτελεί δομικό στοιχείο κάθε φασισμού. Ένα από τα κεντρικά σημεία της φασιστικής προπαγάνδας είναι η προώθηση ενός πολύ συγκεκριμένου πατριαρχικού μοντέλου οικογένειας. Όλες οι φασιστικές δυνάμεις, από τους φονταμενταλιστές χριστιανούς στις ΗΠΑ μέχρι το κόμμα Νίκη στην Ελλάδα και τους Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν, θέλουν απαγόρευση του δικαιώματος στην έκτρωση, περιορισμό των δικαιωμάτων της γυναίκας και έλεγχο της σεξουαλικότητάς της. Οι φασίστες επίσης προωθούν ομοφοβικά και τρανσφοβικά δόγματα και σπέρνουν το δολοφονικό μίσος κατά των ΛΟΑΤΚΙ ατόμων. Ακόμα, κάποιες πιο κανονικοποιημένες μορφές μισογυνιστικής οργάνωσης και ιδεολογίας –όπως το Men of Style που κάνει πάταγο στο YouTube και το κίνημα υπέρ της υποχρεωτικής συνεπιμέλειας που προωθήθηκε από τα κυρίαρχα ελληνικά ΜΜΕ– πολύ συχνά χρησιμοποιούνται για να εντάξουν νεαρούς σεξιστές, «αδικημένους μπαμπάδες» κ.α. εξεγερμένους μισογύνηδες σε φασιστικά κινήματα. Ας μην ξεχνάμε και την πορεία υπέρ του Andrew Tate από 100 νεαρούς σεξιστές στο κέντρο της Αθήνας. Όπως είναι καθήκον του αντιφασιστικού κινήματος να παλεύει ενάντια στον ρατσισμό σε κάθε του έκφραση, το ίδιο ακριβώς ισχύει και για τον σεξισμό και την ομοφοβία/τρανσφοβία. Σχετική συλλογή κειμένων: Tammy Kovich, Butch Lee, Veronica L., El Jones, Antifascism Against Machismo, Kersplebedeb Publishing, 2023
https://leftwingbooks.net/products/antifascism-against-machismo
.jpg)
.png)
Comments
Post a Comment